واحد توانبخشی
توانبخشی
توانبخشی در بر گیرنده اهداف معین برای کاستن از تاثیر ناتوانی ، توانمند ساختن فرد برای رسیدن به حداکثر استقلال و حضور در اجتماع، خودگردانی و کسب زندگی با کیفیت بهتر می باشد. توانبخشی نه تنها در برگیرنده آموزش به افراد دارای ناتوانی و معلولیت است، بلکه مداخلاتی را در نظام های عمومی جامعه به منظور تطابق و مناسب سازی محیط، تدارک حمایت از حقوق انسانی و توانمندسازی آن شامل می شود.
وظایف حوزه معاونت توانبخشی در ۳ دفتر ذیل تعریف می شود:
- دفتر امور توانبخشی روزانه و توانپزشکی
- دفتر امور مراکز توانبخشی مراقبتی
- دفتر توانمندسازی معلولان
1- دفترامورتوانبخشی روزانه وتوانپزشکی :
اهم فعالیت های این دفتر به شرح ذیل می باشد:
– مراکز روزانه آموزشی توانبخشی:
ارائه خدمات توانبخشی پزشکی، توانبخشی روانی اجتماعی،توانبخشی آموزشی و حرفه ای درمراکز روزانه آموزشی وتوانبخشی( جهت معلولان جسمی حرکتی، معلولان ذهنی، معلولان ضایعه نخاعی، بیماران روانی مزمن، سالمندان، اختلالات طیف اتیسم، خانواده و کودک مبتلا به اختلالات شنوایی) به منظور قادر سازی، جبران محدودیت های عملکردی و دستیابی فرد به سطح بالاتری از مشارکت در زندگی فردی و اجتماعی و نهایتا افزایش کیفیت زندگی انجام می گیرد.
-تجهیزات و وسایل کمک توانبخشی:
در راستای توانمندسازی معلولین، انواع تجهیزات و وسایل کمک توانبخشی ویژه معلولین جسمی حرکتی، ذهنی،سالمندان، نابینایان و ناشنوایان تهیه و توزیع می گردد.
–ارائه خدمات توانپزشکی به معلولین:
با توجه به اهمیت و تاثیر خدمات توانپزشکی در کاهش عوارض و پیشگیری از شدت معلولیت و نیز افزایش استقلال و ارتقا کیفیت زندگی افراد معلول، خرید خدمات توانپزشکی (اعم از کاردرمانی، فیزیوتراپی، شنوایی سنجی، بینایی سنجی، ارتوپد فنی، گفتاردرمانی) از طریق مراکز خصوصی توانپزشکی در سطح استان در حال ارائه خدمات به معلولین می باشند.
-کمک هزینه کاشت حلزون شنوایی:
در کودکان دچار افت شنوایی خیلی شدید ، وسایل کمکی مانند سمعک قابل استفاده نمیباشد ، لذا کاشت حلزون شنوایی با قرار دادن پروتز خاص در حلزون شنوایی گوش بیمار بوسیله عمل جراحی صورت می گیرد و اقدامات توانبخشی بعد از آن میتواند موجب رشد گفتار و زبان فرد گردد.
-فعالیتهای هنری معلولان:
کاربرد هنر ( موسیقی، نقاشی و نمایش ) به عنوان یک روش درمان غیردارویی نقش موثری در ارتقاء و بهبود سلامت فیزیکی ، روانی، اجتماعی ،اقتصادی ومعنوی افراد و از جمله معلولین دارد. بهبود تعاملات میان فردی و اجتماعی، تعلیم وتربیت و بالا بردن سطح یادگیری، افزایش توانائی های فیزیکی و تقویت مهارت های حرکتی -ذهنی و نیزاستقلال افراد دارای اختلال ازجمله مواردی هستند که با استفاده ازکاربرد هنرایجاد می گردند. لذا استفاده ازمزایای کاربردهنر در کنار سایر برنامه های توانبخشی استان از اهمیت و جایگاه خاص خود برخوردار است.
-ارائه خدمات توانبخشی حرفه ای:
آماده سازی افراد جامعه هدف به منظور ورود به بازار کار و ایجاد اشتغال پایدار و دارای بازدهی از اهداف سازمان بهزیستی می باشد که شرایط انتخاب آگاهانه افراد برای دستیابی به فرصت های شغلی متناسب با نوع معلولیت و میزان توانایی را ایجاد می نماید.
-واحدهای شغلی حمایت شده (تیپ ۲):
معلولان متقاضی اشتغال، به منظور ارزیابی ، آموزش و شناساندن فرصتهای شغلی موجود در جامعه و فراهم کردن بستر های لازم جهت اشتغال مولد و پایدار و تثبیت شغلی این افراد، با استفاده از ظرفیت بخشهای غیر دولتی به واحدهای شغلی معرفی می گردند.
– برنامه ملی غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم:
برنامه ملی غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم در کودکان ۵-۲ ساله در سطح استان در ۴ فاز ۱-حساس سازی و آگاهسازی،۲- غربالگری، ۳-تشخیص و ۴-مداخله در حال اجرا می باشد. از اینرو والدین گرامی که دارای کودک ۲ تا ۵ ساله می باشند جهت ارزیابی کودک خود و دریافت پرسشنامه غربالگری این اختلال می توانند به ادارات بهزیستی سطح استان و پایگاه های غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اتیسم (مراکز روزانه آموزشی توانبخشی اختلال طیف اتیسم سطح استان) مراجعه نمایند.
2- دفترامورمراکزتوانبخشی مراقبتی
اهم فعالیت های این دفتر به شرح ذیل می باشد:
-مراکز آموزشی توانبخشی مراقبتی شبانه روزی:
در این مراکز خدمات مراقبتی و توانبخشی به معلولین (جسمی حرکتی، ذهنی، سالمند، بیماران روانی مزمن) واجد شرایط ارائه می شود.
-مراکز ارائه خدمات توانبخشی در منزل:
خدمات توانبخشی و مراقبتی با هدف ارتقاء سطح سلامت و رسیدن به حداکثر استقلال نسبی در عملکرد به معلولان واجد شرایط در منزل ارائه می گردد.
-مراکز مراقبت در منزل (توانبخشی مبتنی بر خانواده):
هدف از این خدمت تغییر رویکرد مراقبتی از نگهداری شبانه روزی در مراکز به ارائه خدمات مراقبتی توانبخشی در منزل می باشد.
– کمک هزینه نگهداری(مستمری) :
به منظور ارتقا کیفیت زندگی و کمک در هزینه های مربوط به امرارمعاش و رفاه نسبی ، معلولین نیازمند واجد شرایط از کمک هزینه نگهداری در منزل بهره مند می شوند.
-واگذاری پرونده های معلولین:
واگذاری پروند ه ها و خرید خدمات از طریق بخش غیر دولتی در جهت توانمند سازی معلولین با اهداف برخورداری از خدمات ارجاع اولیه و دریافت خدمات سریع و آسان و بروزرسانی اطلاعات پروند ه ها انجام می پذیرد.
3- دفتر توانمندسازی معلولان:
اهم فعالیت های این دفتر به شرح ذیل می باشد:
–ستاد توانبخشی مبتنی برجامعه (CBR):
توانبخشی مبتنی برجامعه راهبردی است در درون برنامه توسعه جامعه در جهت توانبخشی، برابرسازی فرصتها و الحاق اجتماعی معلولین که از طریق تلاشهای مشترک آنها ، خانواده هایشان ، سازمانهایشان ، جامعه و سایر موسسات خدمات رسانی دولتی، غیردولتی،آموزشی،شغلی و اجتماعی و… اجرا می شود.
– حمایتهای تحصیلی :
پرداخت کمک هزینه تحصیلی دانشجویان و دانش آموزان معلول جهت تقویت انگیزه های تحصیلی، بهبود کیفیت زندگی افراد معلول و حضور آنان در اجتماع .
– حق پرستاری:
پرداخت حق پرستاری به معلولین ضایعه نخاعی و با هدف حمایت اززحمات خانواده های معلولین ضایعه نخاعی براساس مصوبه شماره ۷۱۲۹۵/ت ۳۵۷۱۴ مورخه ۱۹/۶/۸۵ هیئت وزیران.
-پرداخت کمک هزینه ایاب و ذهاب:
جهت تسهیل در تردد معلولین به منظور بهره مندی از خدمات آموزشی ، توانبخشی ودرمانی نسبت به پرداخت بخشی از هزینه های ایاب و ذهاب آنان اقدام می گردد.
-کمیسیون های پزشکی:
کلیه توانخواهان به منظور تشکیل پرونده و بهره مندی از خدمات سازمان بهزیستی و به منظور انطباق سطح خدمات با نیاز های افراد معلول باید در کمیسیون تعیین نوع و شدت معلولیت که متشکل از کارشناسان توانبخشی مرتبط با نوع معلولیت می باشد ، شرکت نمایند. در صورت اعتراض به نتیجه کمیسیون بدوی(شهرستانی) ، موارد پس از درخواست متقاضی در شهرستان در کمیسیونهای استانی (تجدید نظر) مطرح و نتیجه به شهرستان مربوطه اعلام می گردد.
درخصوص درخواست توانخواه و یا خانواده وی به منظور برخورداری از تسهیلات ماده ۶ قانون جامع حمایت از حقوق معلولین، پس ار تایید معلولیت فرد در صورت داشتن شدت شدید و خیلی شدید در کمیسیون پزشکی شهرستان محل سکونت ، اقدامات قانونی طبق دستورالعمل مربوطه صورت می گیرد.
– پلاک ویژه:
در راستای دسترسی هر چه بیشتر معلولین به امکانات محیطی و ایجاد فرصتهای برابر برای افراد معلول ، صدور و نصب پلاک ویژه جهت خودروهای معلولین واجد شرایط برابر ضوابط و مقررات تعیین شده انجام می گیرد.
– طرح های توانمندسازی معلولان (ضایعه نخاعی، سالمندان):
در راستای توانمندسازی معلولین در داشتن زندگی مستقل تر و افزایش کیفیت زندگی ،طرح های توانمندسازی معلولان با هدف به حداکثر رساندن توانایی این افراد در زمینه ارتقا عملکرد جسمی حرکتی ،روانشناختی و اجتماعی اجرا می گردد.
-مناسب سازی مسکن و خودرو:
این فعالیت در راستای توانمندسازی و ایجاد بستر مناسب جهت افزایش دسترسی معلولین به امکانات محیط زندگی و شهری انجام می شود.
فرآیند ارائه خدمات:
- جهت تشکیل پرونده در بهزیستی شهرستان:
درخواست فرد متقاضی به اداره بهزیستی شهرستان- شرکت در کمیسیون تعیین نوع و شدت معلولیت با ارائه مستندات مربوطه- در صورت تایید، ارجاع به کمیته توانبخشی و تعیین نیازهای فرد- ارجاع به مددکار جهت پیگیری
- جهت ارائه خدمت:
با ارائه درخواست مددجو به مددکار مربوطه و یا با پیشنهاد مددکار، درخواست موردنظر در کمیته توانبخشی طرح می گردد. در صورت تایید در کمیته به کارشناس مربوطه جهت اقدام ارجاع می شود.
تاریخ آخرین بروز رسانی: ۹۷/۲/۱۱
راهبر محتوا: نسا درویشی
تلفن مستقیم: –
داخلی: 267 ( شماره تلفن مرکزی سازمان ۳۳۳۹۴۹۰۵-۳۳۳۹۴۹۰۴-۳۳۳۹۴۹۰۳)